Nghiệm thu Đề tài cấp ĐHQG-HCM loại C với thông tin cụ thể như sau: – Tên đề tài: Sàng lọc một số hợp chất có tiềm năng kháng virus sốt xuất huyết từ cây Mansonia gagei do ThS.DS. Lê Thị Ánh Tuyết làm chủ nhiệm. – Đơn vị: Trường Đại học Khoa học Sức khỏe – Mã số đề tài: C2024-44-25 – Thời gian: … (sẽ cập nhật khi có thời gian tổ chức họp nghiệm thu theo Quyết định thành lập Hội đồng nghiệm thu) – Địa điểm: … (sẽ cập nhật khi có thời gian tổ chức họp nghiệm thu) – Quyết định nghiệm thu số: … (sẽ cập nhật khi có Quyết định thành lập Hội đồng nghiệm thu). – Chủ tịch Hội đồng: … (sẽ cập nhật khi có Quyết định thành lập Hội đồng nghiệm thu). Tóm tắt đề tài Giới thiệu: Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus Dengue gây ra, hiện vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, gây ra gánh nặng đáng kể cho hệ thống y tế toàn cầu, đặc biệt tại các quốc gia nhiệt đới như Việt Nam. Trong bối cảnh đó, việc khai thác nguồn nguyên liệu tự nhiên để tìm kiếm các hợp chất có tiềm năng kháng virus đang là hướng đi được quan tâm. Nghiên cứu này tập trung vào phần gỗ của cây Mansonia gagei – một loài thực vật thuộc họ Bông (Malvaceae), vốn được sử dụng trong y học dân gian và đã được ghi nhận chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học quý. Mục tiêu: Sàng lọc một số hợp chất có tiềm năng kháng virus sốt xuất huyết từ cây Mansonia gagei. Phương pháp: Từ mẫu gỗ cây M. gagei thu hái tại Thái Lan, mười hợp chất đã được phân lập thành công thông qua các kỹ thuật sắc ký, bao gồm sắc ký lớp mỏng, sắc ký cột và sắc ký gel Sephadex LH-20. Cấu trúc hóa học của các hợp chất này được xác định bằng các phương pháp phổ hiện đại như cộng hưởng từ hạt nhân (1D và 2D) và phổ khối lượng phân giải cao (HRESIMS); kết hợp với tính toán DP4 và so sánh dữ liệu phổ. Các hợp chất phân lập được đánh giá hoạt tính kháng virus DENV-1 bằng phương pháp PRNT trên dòng tế bào BHK21. Ngoài ra, quy trình định lượng đồng thời hai hợp chất Mansonone G và Mansonone E trong cao chiết từ Mansonia gagei bằng phương pháp HPLC cũng được xây dựng và thẩm định theo hướng dẫn ICH. Kết quả: Mười hợp chất (1–10) đã được phân lập từ phân đoạn HE2 cao ethyl acetate của gỗ cây M. gagei đã được xác định là gagone G (1), gagone H (2), mansorin E (3), mansonone O (4), mansonone Q (5), 1,6-dihydroxy-1-isopropyl-4,7-dimethyl-3,4-dihydronaphthalen-2(1H)-one (6), lacinilene C (7), maslinic acid (8), sinapaldehyde (9) và mansonone E (10). Trong số đó, hợp chất 1, 2 và 3 là ba hợp chất mới lần đầu tiên được cô lập từ cây Mansonia gagei. Kết quả cho thấy gagone H (hợp chất 2) là hợp chất có hoạt tính kháng virus mạnh nhất với giá trị PRNT50 đạt 17,47 µM, tiếp theo là gagone G (hợp chất 1) với PRNT50 là 35,74 µM. Một số hợp chất khác như hợp chất 8 và 10 cũng thể hiện mức độ ức chế virus ở mức trung bình. Quy trình định lượng được phát triển và thẩm định với điều kiện sắc ký gồm: hệ thống HPLC Water ARC, đầu dò PDA (Mỹ); cột sắc ký Poroshell 120 EC-C18 (3,0 × 100 mm; 2,7 μm); nhiệt độ cột 40 ºC; bước sóng 264 nm; tốc độ dòng 0,7 mL/phút và với thể tích tiêm mẫu 10 µL. Pha động bao gồm nước (A) và ACN (B) với gradient. Kết luận: Nhìn chung, đề tài đã phân lập được 10 hợp chất, trong đó có 03 hợp chất lần đầu tiên được công bố từ cây Mansonia gagei. Các hợp chất đã được đánh giá hoạt tính kháng virus DENV-1 giúp xác định các hợp chất tiềm năng, mở ra triển vọng ứng dụng trong điều trị bệnh sốt xuất huyết. Ngoài ra, quy trình định lượng đồng thời các thành phần chính có thể ứng dụng nhằm phục vụ công tác kiểm soát chất lượng cao chiết, bước quan trọng trong nghiên cứu sản xuất các sản phẩm từ loài dược liệu tiềm năng này. | 