1

Nghiệm thu đề tài khoa học và công nghệ cấp Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh (ĐHQG-HCM) với thông tin cụ thể như sau:

Tên đề tài: TÍN DỤNG THƯƠNG MẠI VÀ HIỆU QUẢ DOANH NGHIỆP NIÊM YẾT DƯỚI TÁC ĐỘNG CỦA COVID-19 TẠI VIỆT NAM

Chủ nhiệm đề tài: TS Nguyễn Thanh Liêm

Đơn vị: Trường Đại học Kinh tế – Luật

Mã số: B2023-34-02

Địa điểm: Trường Đại học Kinh tế – Luật

Quyết định nghiệm thu số …../QĐ-ĐHQG ngày ….. /…../2025 của Giám đốc ĐHQG-HCM;

Chủ tịch Hội đồng: 

Tóm tắt Đề tài

Đề tài nghiên cứu gồm bốn nội dung nghiên cứu đều tập trung phân tích tín dụng thương mại (TDTM) dưới góc độ khoản phải thu của người mua tại các doanh nghiệp niêm yết phi tài chính ở Việt Nam giai đoạn 2010–2022. Nội dung thứ nhất xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến việc cung cấp TDTM.

Kết quả cho thấy chính sách TDTM phụ thuộc vào nhiều đặc điểm nội tại như quy mô, khả năng tiếp cận vốn vay ngắn hạn, tỷ lệ tài sản hữu hình, mức tồn kho và tiền mặt. Doanh nghiệp có quy mô lớn, khả năng vay vốn thuận lợi thường cung cấp TDTM nhiều hơn. Tuy nhiên, Covid-19 làm gia tăng rủi ro thanh khoản và nợ xấu, khiến doanh nghiệp thận trọng hơn, dẫn đến mức cung TDTM giảm. Đặc biệt, sự hiện diện của nhà đầu tư nước ngoài có vai trò quan trọng khi giúp doanh nghiệp tăng cường quản trị, giảm bất cân xứng thông tin và mở rộng TDTM một cách hiệu quả hơn. Nội dung thứ hai bổ sung góc nhìn về tính động của TDTM bằng cách xem xét tốc độ điều chỉnh về mức TDTM mục tiêu. Kết quả cho thấy doanh nghiệp tồn tại một mức TDTM tối ưu và có xu hướng điều chỉnh dần về mức này theo thời gian. Covid-19 thúc đẩy tốc độ điều chỉnh nhanh hơn do rủi ro thanh khoản và nợ xấu tăng cao. Các yếu tố như lợi nhuận suy giảm và tỷ lệ nợ xấu cao là những kênh chính khiến doanh nghiệp phản ứng nhanh hơn, nhằm tránh lệch quá xa khỏi mức tín dụng mục tiêu và hạn chế tổn thất tài chính. Nội dung thứ ba tập trung vào tác động của TDTM đến hiệu quả doanh nghiệp, phát hiện mối quan hệ phi tuyến dạng chữ U. Ở mức thấp, mở rộng TDTM có thể làm giảm hiệu quả do chi phí vốn và rủi ro cao. Tuy nhiên, khi doanh nghiệp có khả năng quản trị tốt và cung cấp tín dụng ở mức hợp lý, họ có xu hướng cung cấp TDTM ở mức cao, tác động tích cực đến hiệu quả kinh doanh trở nên rõ rệt. Trong bối cảnh Covid-19, tác động tiêu cực giảm bớt vì TDTM trở thành công cụ duy trì quan hệ khách hàng và doanh thu khi khả năng tiếp cận vốn ngân hàng bị hạn chế. Nội dung cuối cùng xem xét ảnh hưởng của TDTM của đối thủ cạnh tranh, qua đó phát hiện hiệu ứng bắt chước trong chính sách tín dụng. Doanh nghiệp thường điều chỉnh chính sách theo đối thủ thông qua kênh thông tin và cạnh tranh. Tuy nhiên, Covid-19 làm suy yếu hiệu ứng này do bất định cao và hạn chế về dòng tiền khiến doanh nghiệp khó bắt chước đối thủ. Chỉ những doanh nghiệp có tiềm lực tài chính mạnh mới duy trì hoặc gia tăng TDTM, từ đó thu được lợi thế cạnh tranh.