Đề tài NCKH cấp Bộ được nghiệm thu xuất sắc năm 2022: “Đóng góp khoa học công nghệ kiểm soát ô nhiễm không khí vùng kinh tế trọng điểm bắc bộ”
Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) triển khai nhiệm vụ “Xây dựng bản đồ phát thải các chất gây ô nhiễm không khí phục vụ dự báo và kiểm soát ô nhiễm không khí vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ” và giao cho Viện Môi trường và Tài nguyên (MT&TN) chủ trì với mã số đề tài TNMT.2020.04.10.
Đây là đề tài đầu tiên Viện MT&TN thực hiện tại các tỉnh thành phía Bắc. Các chuyên gia đã tiến hành thống kê nguồn phát sinh khí thải ở vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ từ các tài liệu sẵn có cũng như kết hợp điều tra, khảo sát, thu thập thông tin còn thiếu để phục vụ việc tính toán phát thải, từ đó tính toán phát thải khí thải cho các nguồn thải chính. Đồng thời, các chuyên gia cũng xây dựng bản đồ số hiện trạng phát thải cho 05 chất NOx, CO, SO2, PM10, PM2.5 trong khu vực nghiên cứu, từ đó xác định nguồn phát thải chính và khu vực phát thải cao.
Ngày 30/9/2022, Bộ TN&MT tổ chức hội đồng tư vấn đánh giá, nghiệm thu kết quả thực hiện nhiệm vụ cấp Bộ mã số TNMT.2020.04.10. Với số lượng sản phẩm đều đạt và vượt so với đề cương đăng ký, đặc biệt là các sản phẩm về công bố khoa học và đào tạo, đề tài đã được xếp loại xuất sắc.
Đề tài áp dụng các hướng dẫn kiểm kê khí thải của EMEP/EEA, US-EPA, CORINAIR được áp dụng thành công tại một số tỉnh thành của Việt Nam để kiểm kê khí thải các nguồn Điểm, Diện, Di động và Sinh học cho khu vực nghiên cứu. Đối với nguồn giao thông đường bộ, nghiên cứu đã áp dụng thành công mô hình EMISENS là mô hình được phát triển bởi PGS.TS Hồ Quốc Bằng được cấp bản quyền bởi Cục Bản quyền tác giả.
Từ kết quả kiểm kê khí thải cho Thành phố Hà Nội và các nguồn thải lớn thuộc các tỉnh: Vĩnh Phúc, Hưng Yên, Hải Dương và Bắc Ninh, đề tài đã đưa ra các giải pháp kiểm soát ô nhiễm không khí cho Thành phố Hà Nội trong tương lai.
Kết quả xác định nguyên nhân gây ra ô nhiễm không khí
và bản đồ xây hiện trạng phát thải PM2.5 cho Thành phố Hà Nội.
Sau đó, số liệu kiểm kê khí thải của tất cả nguồn sẽ được xây dựng bản đồ hiện trạng phát thải các chất ô nhiễm không khí cho Thành phố Hà Nội. Kết quả xây dựng bản đồ cho thấy khu vực ô nhiễm chính của Thành phố Hà Nội là các quận trung tâm do tập trung mạng lưới giao thông dày đặc.
Để tiếp tục ứng dụng các kết quả nghiên cứu của đề tài này, các sản phẩm đã được chuyển giao cho Trung tâm quan trắc môi trường miền Bắc và Viện Khoa học Khí tượng thủy văn và Biến đổi khí hậu. Các mô hình EMISENS và kết quả kiểm kê khí thải sẽ được ứng dụng để cập nhật tình trạng khí thải cho Thành phố Hà Nội trong thời gian tới cũng như thực hiện các nghiên cứu liên quan đến việc xây dựng kế hoạch quản lý chất lượng môi trường không khí.
Viện Môi trường và Tài nguyên, ĐHQG-HCM